Sut y gwnaeth Ymchwil Canser Cymru gefnogi fy ngyrfa fel gwyddonydd ymchwil: Stori Dr Martin Scurr
Rydym wedi ariannu 37 o fyfyrwyr PhD yn ystod y 15 mlynedd diwethaf ac wedi helpu i feithrin y genhedlaeth nesaf o arbenigwyr o'r radd flaenaf ar gelloedd canser, geneteg, canfod ac atal yn gynnar yma yng Nghymru
Dechreuodd Dr Martin Scurr ei PhD yn 2009 fel gwyddonydd ymchwil. Siaradodd â ni am sut y cafodd ei gefnogi gennym ni dros y pymtheng mlynedd diwethaf a sut mae ei waith wedi helpu yn uniongyrchol i wella diagnosteg a thriniaeth canser yng Nghymru
Helpwch ein hymchwilwyr talentog i ymladd canser yng Nghymru
Rhoi arlein
Er bod llawer o academyddion yn cychwyn ar yrfaoedd sydd â dyheadau o sefydlu eu hunain fel gwyddonwyr ymchwil annibynnol, y gwir amdani yw mai ychydig iawn sy'n cael y cyfle i symud ymlaen i swyddi lefel uwch.
Rwyf wedi bod yn eithriadol o ffodus i dderbyn cefnogaeth hirdymor gan Ymchwil Canser Cymru dros 15 mlynedd, gan ddechrau yn 2009 gyda dechrau fy PhD yn labordy yr Athro Andrew Godkin a'r Athro Awen Gallimore ym Mhrifysgol Caerdydd.
Celloedd T a'u cyfranogiad mewn canser
Canolbwyntiodd fy mhrosiect ar ddeall rôl y system imiwnedd yn well wrth reoli canser y coluddyn. Yn benodol, astudiais fath penodol o gell imiwnedd gyda chyfranogiad hysbys mewn canser: 'Celloedd T'. Darganfyddiad allweddol oedd adnabod dau fath o gelloedd T: y rhai sy'n ymosod ac yn dinistrio celloedd canseraidd a'r rhai sy'n atal yr ymateb hwn
Hysbysodd ein hymchwil i'r rolau deuol cymhleth hyn o gelloedd T ddatblygiad treial clinigol o'r enw 'TaCTiCC' (TroVax a Cyclophosphamide Treatment in Colorectal Cancer), gan gynnwys 54 o gleifion canser y coluddyn cam 4 a recriwtiwyd o ysbytai ledled de Cymru.
Nod y treial arloesol hwn oedd gwella canlyniadau cleifion trwy hybu celloedd T sy'n ymladd canser y system imiwnedd (gan ddefnyddio brechlyn canser o'r enw 'TroVax'), wrth ddileu'r celloedd T ataliol, neu 'reoleiddig' sy'n eu hatal rhag gweithio (gan ddefnyddio dosau isel o gyffur o'r enw cyclophosphamide).
Drwy unioni'r rhyngweithio hwn, ceisiom roi'r mantais i gelloedd T lladd canser y claf ei hun i helpu i reoli dilyniant tiwmorau. Ar gyfer y cleifion hyn mewn gofal lliniarol gydag opsiynau triniaeth cyfyngedig, roedd y treial hwn yn cynnig llygedyn o obaith trwy ddull newydd o imiwnotherapi.
Yn wir, nododd canfyddiadau'r astudiaeth gyffredinol welliant o 9 mis mewn goroesi ymhlith y rhai a ymatebodd i driniaeth, gan arwain at gyhoeddi ein gwaith mewn cyfnodolion oncoleg sy'n arwain y byd.

Canser y coluddyn
Arweiniodd y canlyniadau cadarnhaol o TaCTiCC at ddylunio astudiaeth ddilynol, BICCC (Ymyrraeth Fer gyda Cyclophosphamide i atal ailwaelu mewn Canser y Coluddyn). Yr astudiaeth hon ar raddfa fwy, a gefnogir eto gan Ymchwil Canser Cymru, yw'r cam cyffrous nesaf wrth drosi ein hymchwil mewn labordy i gymwysiadau clinigol a allai wella bywydau cleifion canser yn sylweddol.
Mae BICCC yn archwilio'r potensial o ddefnyddio dos isel o cyclophosphamide i atal ailwaelu trwy roi hwb i ymateb celloedd T sy'n ymladd canser, gan gynnig gwell siawns i gleifion yn y tymor hir yn dilyn llawdriniaeth.
Ar hyn o bryd, mae'r tîm astudio yn brysur yn recriwtio 500 o gleifion canser y coluddyn cam 2/3 cynharach ledled Cymru a'r DU. Mae samplau gwaed a gafwyd gan y cleifion hyn yn parhau i gael eu monitro yn ein labordy yng Nghaerdydd, a rhagwelir canlyniadau cychwynnol canlyniadau cleifion yn ystod y blynyddoedd nesaf.
Cwrdd â'r cleifion
Heb os, un o agweddau mwyaf gwerthfawr fy swydd yw cwrdd â'r cleifion a thrafod fy ngwaith. Fel fflebotomydd hyfforddedig, rwy'n cwrdd â chleifion yn rheolaidd cyn ac ar ôl iddynt gael llawdriniaeth, gan gymryd samplau gwaed i'w defnyddio ar fy ymchwil. Ar draws fy mhrosiectau PhD ac ôl-ddoethurol, derbyniais ganiatâd a chymryd gwaed gan dros 200 o gleifion ar wahanol gamau o'u triniaeth canser.
Mae'r sgyrsiau a gefais gyda'r unigolion hyn yn parhau i lywio fy ymchwil, llywio fy mhrosiectau yn y dyfodol ac yn y pen draw yn darparu ffynhonnell gyson o gymhelliant i wella diagnosteg a thriniaethau canser. Byddwn hefyd yn dod i adnabod rhai o'r cleifion hyn yn bersonol, gan eu cyfarfod yn eu cartrefi yn wythnosol i gymryd gwaed i ddeall yn well a oedd triniaethau arbrofol yn rhoi hwb i'w celloedd T sy'n lladd canser.
Rwy'n hynod ddiolchgar am eu hamser a'u brwdfrydedd i fod yn rhan o'm hymchwil; Roedd eu positifrwydd a'u stoiciaeth yn wyneb eu prognosis canser yn ysbrydoledig.
